Jeszcze nie zdecydowałam, czy będę zmieniała formę opodatkowania od nowego roku. Zastanawiam się jednak jak to wpłynie na obliczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne. Jak wyliczana jest składka zdrowotna na przełomie roku w razie zmiany i kontynuacji formy opodatkowania?
Obliczenie składki zdrowotnej budzi do tej pory wiele wątpliwości. Rozliczenie jej nie jest również oczywiste ze względu na wprowadzenie tzw. roku składkowego. Warto wiedzieć jak naliczać jej wartość w przypadku wyboru tej samej formy opodatkowania co w poprzednim roku, jak i jej zmiany, bowiem rozliczenie to wygląda zdecydowanie inaczej.
Kontynuacja tej samej formy opodatkowania
W zależności od tego jaka forma opodatkowania jest kontynuowana inaczej będzie rozliczana składka zdrowotna i z różnych miesięcy może być przyjmowany przychód lub dochód.
Kontynuacja opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych
W przypadku opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych składka zdrowotna obliczana na podstawie przychodu z danego miesiąca.
Jeśli użytkownik miał w USTAWIENIA » PODATKI » PODATEK DOCHODOWY w polu Rodzaj ewidencji wybraną Ewidencję przychodów (ryczałt) i nie zmienia formy opodatkowania od 2023 roku, to podczas sporządzania ZUS DRA za grudzień (płatna do 20 stycznia 2023) składka zdrowotna zostanie naliczona na podstawie osiągniętego progu przychodu narastająco na koniec grudnia, a w przypadku gdy wybrano formę uproszczoną rozliczeń - to na podstawie przychodu z roku 2021 roku (tak jak w miesiącach poprzednich). Przy ZUS DRA za styczeń (płatnej do 20 lutego 2023) składka zostanie ustalona na podstawie przychodu ze stycznia 2023 roku.
Kontynuacja opodatkowania skalą podatkową lub podatkiem liniowym
Przy opodatkowaniu skalą podatkową lub podatkiem liniowym ma zastosowanie instytucja tzw. roku składkowego. Jeśli użytkownik miał w USTAWIENIA » PODATKI » PODATEK DOCHODOWY w polu Rodzaj ewidencji wybraną KPiR, a jako formę opodatkowania wybraną skalę podatkową lub podatek liniowy oraz kontynuuje formę opodatkowania, to przy sporządzaniu ZUS DRA:
za grudzień (płatnej do 20 stycznia) jako podstawę naliczenia składki przyjmuje się dochód z listopada,
za styczeń (płatnej do 20 lutego) jako podstawę naliczenia składki przyjmuje się dochód z grudnia (bo rok składkowy trwa do końca stycznia).
W przypadku skali podatkowej składka zdrowotna naliczana jest wg stawki 9%, a w przypadku podatku liniowego jest to 4,9%.
Zmiana formy opodatkowania z zasad ogólnych na ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
Składka zdrowotna na przełomie roku może sprawiać najwięcej trudności w razie zmiany formy opodatkowania. W przypadku zmiany z zasad ogólnych (skali/podatku liniowego) na ryczałt od przychodów ewidencjonowanych DRA za:
grudzień (płatnej do 20 stycznia) należy naliczyć jeszcze składkę zdrowotną zgodnie z formą opodatkowania obowiązującą w 2022 roku, czyli przed sporządzeniem ZUS DRA konieczne jest wybranie w USTAWIENIA » PODATKI » PODATEK DOCHODOWY w polu Rodzaj ewidencji opcji KPiR i właściwej formy opodatkowania (stosowanej w grudniu 2022 roku),
styczeń (płatna do 20 lutego) należy już w USTAWIENIA » PODATKI » PODATEK DOCHODOWY w polu Rodzaj ewidencji mieć wybraną opcję Ewidencja przychodów (ryczałt), aby składka zdrowotna została naliczona na podstawie przychodu za styczeń lub na podstawie przychodu z poprzedniego roku, gdy wybrane jest rozliczenie na zasadzie uproszczonej.
Składka zdrowotna na przełomie roku przy zmianie opodatkowania z ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych na zasady ogólne
Decydując się na zmianę opodatkowania z ryczałtu na zasady ogólne, przedsiębiorca musi pamiętać o tym, że pojawia się tu również instytucja roku składkowego. Dlatego w DRA za:
grudzień (płatnej do 20 stycznia) powinien naliczyć składkę zdrowotną w wysokości odpowiedniej dla ryczałtu, czyli przed sporządzeniem DRA za grudzień w USTAWIENIA » PODATKI » PODATEK DOCHODOWY w polu Rodzaj ewidencji mieć wybraną opcję Ewidencja przychodów (ryczałt),
styczeń (płatnej do 20 lutego) w USTAWIENIA » PODATKI » PODATEK DOCHODOWY w polu Rodzaj ewidencji mieć już wybrany KPiR, a w polu formy opodatkowania wybrać odpowiednią opcję. W związku z tym, że za grudzień nie ma dochodów opodatkowanych na zasadach ogólnych, to podstawę wymiaru składki stanowi minimalne wynagrodzenie obowiązujące na pierwszy dzień okresu składkowego czyli 3010,00 zł, a składka wyniesie 270,90 zł.
Zmiana formy opodatkowania z podatku liniowego na skalę podatkową (i ze skali na liniowy)
Przedsiębiorca, który jako formę opodatkowania wybrał zasady ogólne i teraz chce przejść ze skali podatkowej na podatek liniowy lub odwrotnie, to DRA za:
grudzień (płatnej do 20 stycznia) sporządza wybierając w ustawieniach taką formę, jaka obowiązywała w 2022 roku, aby prawidłowo została wyliczona składka zdrowotna na podstawie dochodu za listopad;
styczeń (płatnej do 20 lutego) sporządza wybierając już nową formę opodatkowania obowiązującą od 2023 roku. W związku z tym, że za grudzień nie ma dochodów od których pobiera się podatek wg nowej formy opodatkowania, to podstawę wymiaruu składki stanowi minimalne wynagrodzenie obowiązujące na pierwszy dzień okresu składkowego czyli 3010,00 zł, a składka wyniesie 270,90 zł.
Począwszy od deklaracji ZUS DRA za luty minimalna składka zdrowotna dla dochodów opodatkowanych na zasadach ogólnych (podatek liniowy i skala podatkowa) będzie naliczana w wysokości 9% od podstawy 3 490,00 zł (składka 314,50 zł), a od lipca w związku ze zmianą minimalnego wynagrodzenia będzie to 3 600,00 zł (składka 324,00 zł).
