Przedsiębiorcy długo wyczekiwali wprowadzenia zwolnienia od składek ZUS. W 2024 roku w końcu takie rozwiązanie zostało wdrożone w życie. Po złożeniu wniosku o wakacje składkowe kolejnym krokiem jest ich właściwe wykazanie w systemie. W systemie wFirma zrobisz to w kilku prostych krokach. Sprawdź!
Ogólne informacje o wakacjach składkowych
Przedsiębiorcy prowadzący jednoosobową działalność oraz wspólnicy spółek cywilnych mogą przez jeden wybrany przez siebie miesiąc w roku skorzystać ze zwolnienia z opłacania składek.
Kwota zwolnienia z ZUS-u nie jest stała - zależy od wysokości składek społecznych opłacanych we wskazanym we wniosku miesiącu. Zgodnie z nowymi przepisami zwolnienie, będzie dotyczyło:
obowiązkowych ubezpieczeń społecznych,
dobrowolnego chorobowego (jeżeli odpowiednio wcześniej zostało zadeklarowane jego opłacanie),
składki na FP i FS.
Zwolnienie obejmuje wyłącznie składki za przedsiębiorcę, nie dotyczy składek za innych ubezpieczonych. Co ważne, właściciel w miesiącu korzystania z wakacji od ZUS będzie w dalszym ciągu zobowiązany do opłacenia składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Więcej szczegółowych informacji można znaleźć w artykule: Wakacje od ZUS – rewolucja w opłacaniu składek
Odliczenie składek za miesiąc korzystania z wakacji składkowych
Składki społeczne odlicza się od podatku zgodnie z datą ich zapłaty. Rozliczając zaliczkę na podatek dochodowy za miesiąc korzystania z wakacji składkowych będą widniały składki do odliczenia - są to składki zapłacone za poprzedni okres w danym miesiącu. Składki za miesiąc korzystania z wakacji składkowych skoro nie są opłacone, to nie zostaną w kolejnym okresie odliczone.
Przykład 1.
Pani Anna korzysta z wakacji składkowych w grudniu 2024 r. i w lutym 2025 r. wyliczając zaliczkę na PIT
- za grudzień 2024 r. odliczy składki społeczne jakie zostały opłacone w grudniu (czyli zwykle z deklaracji za listopad);
- za styczeń 2025 r. nie odliczy składek społecznych, bowiem nie opłacił ich za grudzień (korzystał z wakacji od ZUS);
- za luty 2025 r. odliczy składki społeczne jakie zostały opłacone w lutym (czyli zwykle z deklaracji za styczeń);
- za marzec 2025 r. nie odliczy składek społecznych, bowiem nie opłacił ich za luty (korzystał z wakacji od ZUS).
Jakie dane wykazać w DRA?
W miesiącu korzystania z wakacji od ZUS konieczne jest wykazanie na drukach DRA/RCA składek opłacanych z budżetu państwa. W celu prawidłowego rozliczenia okresu wakacji składkowych należy złożyć deklaracje:
ZUS RCA z kodem wakacyjnym z rozliczonymi składkami na ubezpieczenia społeczne finansowane z budżetu państwa;
ZUS RCA z aktualnym kodem prowadzenia działalności gospodarczej i składkami na ubezpieczenie zdrowotne oraz na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, jeśli nie uzyskano zwolnienia z tej składki;
ZUS RCA za pozostałych ubezpieczonych, jeśli zatrudnia pracowników lub zleceniobiorców;
ZUS DRA, uwzględniające składki z utworzonych raportów RCA.
Dodatkowo w deklaracji ZUS RCA konieczne jest wskazanie właściwego kodu tytułu ubezpieczenia, który uprawnia przedsiębiorców do skorzystania z wakacji od ZUS-u:
05 14 – osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą zwolniona z opłacania składek, dla której podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi 60% kwoty prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego,
05 74 – osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą zwolniona z opłacania składek, dla której podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia,
05 94 – osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą zwolniona z opłacania składek, dla której podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne uzależniona jest od przychodu.
Jeśli przysługuje zwolnienie ze składek na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy, wówczas nie wykazuje się ich w deklaracji.
Jak oznaczyć wakacje składkowe w systemie?
Przy dodawaniu ZUS DRA w START » ZUS » DEKLARACJE ROZLICZENIOWE » DODAJ DEKLARACJĘ » po pojawieniu się okna i wyborze miesiąca korzystania ze zwolnienia ze składek w zakładce ZAAWANSOWANE widnieje nowe pole WAKACJE SKŁADKOWE.
W trakcie sporządzania deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA, obejmującej okres skorzystania z wakacji składkowych pojawia się nowe pole dotyczące zwolnienia z dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, które będzie widoczne jeśli w zakładce USTAWIENIA » PODATKI » ZUS » w polu DOBROWOLNE CHOROBOWE wybrano opcję TAK.
Tu ważne jest to, czy zwolnienie dotyczy również składki chorobowej, dlatego możliwe jest zaznaczenie opcji:
- TAK - oznacza, że przedsiębiorca podlegał temu ubezpieczeniu co najmniej 1 dzień w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku RWS w danym roku. Po zaznaczeniu tej opcji składka zostanie wykazana w części finansowanej z budżetu Państwa wraz z pozostałymi składkami z kodem tytułu ubezpieczenia “wakacyjnym”,
- NIE - oznacza, że przedsiębiorca nie podlegał do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku RWS, a w miesiącu korzystania ze zwolnienia jest zgłoszony do tego ubezpieczenia (czyli nie będzie ono finansowane z budżetu Państwa i należy je opłacić wraz z ubezpieczeniem zdrowotnym). W po zaznaczeniu tej opcji składka chorobowa będzie widniała jako finansowana przez ubezpieczonego do zapłacenia, a pozostałe składki będą widniały w polach jako finansowane z budżetu państwa z kodem tytułu ubezpieczenia” wakacyjnym”
Po zapisaniu tych zmian jeśli przedsiębiorca ma w ustawieniach wybrany kod tytułu ubezpieczenia:
- 05 10/ 05 12 - to na drugim raporcie RCA gdzie są składki z budżetu państwa finansowane automatycznie podstawia się kod 05 14,
- 05 70/ 05 72 - to na drugim raporcie RCA gdzie są składki z budżetu państwa finansowane automatycznie podstawia się kod 05 74,
- 05 90/ 05 92 - to na drugim raporcie RCA gdzie są składki z budżetu państwa finansowane automatycznie podstawia się kod 05 94.
Dodatkowo, aby ułatwić identyfikację deklaracji rozliczeniowych, w których zostało zastosowane zwolnienie z opłacania składek ZUS, wprowadzono oznaczenie graficzne. Deklaracja, w której skorzystano z wakacji od ZUS, będzie oznaczoną charakterystyczną ikoną parasola.
Przepisy nie przewidują możliwości zadeklarowania wyższej podstawy wymiaru składek za miesiąc korzystania z wakacji składkowych. Za ten miesiąc składki są zawsze naliczane od podstawy standardowej nawet jeśli przedsiębiorca ma wybraną podstawę wyższą.
Zwolnienie chorobowe w miesiącu korzystania z wakacji ZUS
W miesiącu korzystania z wakacji od ZUS nie ma możliwości proporcjonalnego obniżenia podstawy wymiaru składek. Płatnik za wybrany przez siebie miesiąc będzie miał finansowane składki od pełnej podstawy (np. w przypadku korzystania z wakacji od ZUS w miesiącu zwolnienia lekarskiego czy zawieszenia działalności).
Dlatego w przypadku przedsiębiorców, którzy rozliczają składki wyłącznie za siebie nie należy wprowadzać zwolnienia lekarskiego w miesiącu korzystania z wakacji ZUS.
Natomiast, jeśli przedsiębiorca opłaca składki również za innych ubezpieczonych i jest z nimi wykazywany na deklaracji rozliczeniowej, to w miesiącu zwolnienia z opłacania składek społecznych należy rozliczyć zwolnienie chorobowe w systemie wFirma w następujący sposób:
- przejść do zakładki USTAWIENIA » PODATKI » ZUS » OGÓLNE, w polu PODSTAWA SPOŁECZNEGO wybrać INDYWIDUALNA i wpisać podstawę składek społecznych jaka obowiązuje danego przedsiębiorcę (w przypadku dużego ZUS w 2024 r. jest to 4694,40 zł, w 2025 roku jest to 5203,80 zł),
- wprowadzić zasiłek poprzez START » ZUS » ZASIŁKI PRZEDSIĘBIORCY » DODAJ ZASIŁEK,
- następnie należy zmodyfikować deklarację za dany miesiąc poprzez START » ZUS » DEKLARACJE ROZLICZENIOWE » ZAZNACZENIE DEKLARACJI » MODYFIKUJ, gdzie w zakładce ZAAWANSOWANE należy zaznaczyć opcję WAKACJE SKŁADKOWE. Po zmodyfikowaniu deklaracji system powinien naliczyć pełną podstawę składek ZUS w raporcie ZUS RCA z kodem 05 14 oraz wykazać zwolnienie lekarskie przedsiębiorcy na druku RSA,
- na koniec należy przejść ponownie do zakładki USTAWIENIA » PODATKI » ZUS i zmienić podstawę składek społecznych na standardową.
Dzięki takiemu zabiegowi składki nie zostaną pomniejszone przy kodzie "wakacyjnym".
