Przedsiębiorcy, którzy rozpoczynają działalność gospodarczą, co do zasady mają możliwość skorzystania z tzw. ulgi na start - czyli opłacania przez 6 miesięcy jedynie składki zdrowotnej. Po upływie 6 miesięcy, kończy się okres ulgi i przedsiębiorca może przejść na preferencyjne składki ZUS (które trwają kolejne 24 miesiące).
Jak ustalić datę zakończenia ulgi na start?
Okres obliczania ulgi na start odbywa się na takich samych zasadach jak liczenie okresu preferencji. A mianowicie, jeśli data rozpoczęcia działalności przypada na:
pierwszy dzień miesiąca, to „ulga na start” kończy się dokładnie po upływie 6 miesięcy, liczonych łącznie z dniem pierwszym, czyli np. dla działalności założonej 1 maja 2024 roku - koniec ulgi na start (opłacanie tylko składki zdrowotnej) przypadnie na październik 2024 roku - a pierwsza deklaracja z preferencyjnymi składkami ZUS wypadnie za listopad 2024 roku, wyrejestrowanie i zarejestrowanie z datą 1 listopada 2024.
Przykład 1.
Przedsiębiorca dokonał rejestracji w ZUS za pomocą deklaracji ZUS ZZA w terminie 1 stycznia 2023 roku. Okres obowiązywania ulgi na start wynosi 6 miesięcy, dlatego też będzie ona trwała do końca czerwca 2024 roku. Wyrejestrowanie z niej przypadnie na dzień 1 lipca 2024 roku. Termin rejestracji do preferencji będzie taki sam jak termin wyrejestrowania z ulgi na start - w celu zachowania ciągłości ubezpieczeniowej.
inny niż pierwszy dzień miesiąca, to „ulga na start” kończy się dokładnie po upływie 6 miesięcy, liczonych od miesiąca następnego po tym, w którym założono działalność, czyli np. działalność założona 20 kwietnia 2024 roku - koniec ulgi na start (opłacanie tylko składki zdrowotnej) przypadnie na październik 2024 roku - a pierwsza deklaracja z preferencyjnymi składkami ZUS wypadnie za listopad 2024 roku, wyrejestrowanie i zarejestrowanie z datą 1 listopada 2024.
Przykład 2.
Początkujący przedsiębiorca dokonał zgłoszenia w ZUS do ulgi na start w terminie 7 lutego 2024 roku. Jako że okres ulgi obowiązuje przez pełne 6 miesięcy, to oznacza że zakończy się ona wraz z końcem sierpnia 2024 roku. W praktyce oznacza to, że przedsiębiorca będzie korzystał z tej ulgi przez 6 miesięcy i 22 dni. Wyrejestrowanie i ponowna rejestracja, tym razem do preferencyjnego ZUS powinna przypaść na dzień 1 września 2024 roku.
Koniec ulgi na start - wyrejestrowanie z ubezpieczenia zdrowotnego (ZUS ZWUA)
Koniec ulgi na start należy zgłosić do ZUS, poprzez złożenie odpowiednich deklaracji zgłoszeniowych. W pierwszej kolejności należy wyrejestrować się z ubezpieczenia zdrowotnego na deklaracji ZUS ZWUA, w zakładce START » ZUS » DEKLARACJE ZGŁOSZENIOWE » DODAJ » ZUS ZWUA.
Wyrejestrowania należy dokonać z dniem następnym po zakończeniu ulgi na start (powinien być to pierwszy dzień miesiąca, nie należy dokonywać wyrejestrowania w trakcie miesiąca, chyba że świadomie rezygnujemy z tej ulgi aby zgłosić się do ubezpieczeń społecznych). Jako kodem tytułu ubezpieczenia podać należy 05 40 XX, a w polu kodu przyczyny wyrejestrowania należy wybrać 600 - inna przyczyna wyrejestrowania.
Zgłoszenie do preferencyjnych składek ZUS (ZUS ZUA)
W kolejnym kroku należy wygenerować zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych (emerytalne, rentowe, wypadkowe, chorobowe jest dobrowolne) oraz do ubezpieczenia zdrowotnego. Deklaracje zgłoszeniową ZUS ZUA należy wygenerować w zakładki START » ZUS » DEKLARACJE ZGŁOSZENIOWE » DODAJ » ZUS ZUA.
Zgłoszenia należy dokonać z pierwszym dniem podlegania preferencyjnym składkom ZUS (data powinna być taka sama jak ta podana na ZUS ZWUA jako dzień ustania ubezpieczeń, dzięki temu zostanie zachowana ciągłość podlegania pod ubezpieczenia) oraz z kodem tytułu ubezpieczenia 05 70 XX/05 72 XX.
Jeżeli przedsiębiorca spełnia odpowiednie warunki i ma prawo do opłacania jedynie składki zdrowotnej z tytułu prowadzonej działalności, wtedy powinien zgłosić się na druku ZUS ZZA. Zwolnienie z opłacania składek społecznych jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy przedsiębiorca posiada dodatkowy tytuł do objęcia ubezpieczeniami. Najpopularniejsze z nich to:
- pobieranie emerytury,
- pobieranie renty rodzinnej,
- zatrudnienie na etacie z zarobkiem równym lub większym minimalnemu wynagrodzeniu, jego wysokość można zweryfikować. Minimalne wynagrodzenie za pracę,
- zatrudnienie na podstawie umowy zlecenie z zarobkiem równym minimalnemu wynagrodzeniu (w przypadku zgłoszenie do składek preferencyjnych). Więcej w tym temacie: Przedsiębiorca pracujący na umowę zlecenie a ZUS
Jeżeli powyższe warunki nie są spełnione, to co do zasady nie można zrezygnować z podlegania ubezpieczeniom społecznym z działalności gospodarczej.
Deklaracje zgłoszeniowe ZUS ZWUA i ZUS ZUA należy przekazać do ZUS w ciągu 7 dni od daty wygaśnięcia obowiązku ubezpieczeniowego lub jego zmiany. Ważna jest kolejność przekazania deklaracji do ZUS - najpierw wyrejestrowanie (ZUS ZWUA), a następnie zgłoszenie do ubezpieczeń (ZUS ZUA). Deklaracje możną także wysłać bezpośrednio z systemu w zestawie o czym można przeczytać: Wysyłka zestawu deklaracji zgłoszeniowych ZUA, ZZA i ZWUA do ZUS
Koniec ulgi na start - zmiana schematu składek w systemie wFirma.pl
Po wygenerowaniu ostatniej deklaracji z wykazaniem składki zdrowotnej z kodem 05 40 XX, należy przejść do zakładki USTAWIENIA » PODATKI » ZUS i zmienić schemat opłacanych składek.
Schemat składek społecznych należy zmienić na „2-letnii preferencyjny ZUS” jeżeli przedsiębiorca zobowiązany jest opłacać zarówno składki społeczne jak i składkę zdrowotną. Jeżeli przedsiębiorca spełnia odpowiednie warunki i ma prawo do opłacania jedynie składki zdrowotnej z tytułu prowadzonej działalności, wtedy powinien wybrać on schemat składek "Tylko zdrowotne - 2-letni preferencyjny ZUS". Ważne jest również, aby wprowadzić datę rozpoczęcia preferencyjnych składek, dzięki czemu system wyśle odpowiednie powiadomienie o końcu 2-letniej ulgi i przypomni o konieczności przerejestrowania z preferencji na duży ZUS lub na mały ZUS plus.
Po wybraniu tego schematu składek, w części Zaawansowane, automatycznie zmieni się kod tytułu ubezpieczenia na 05 70 (jeśli zgłoszenia dokonano z 05 72 to należy ten kod ustawić samodzielnie). Po wybraniu odpowiednich ustawień, należy zapisać wprowadzone zmiany ZAPISZ.
Deklaracja ZUS DRA z wykazaniem preferencyjnych składek ZUS
Po zmianie ustawień dotyczących schematu składek, można wygenerować deklarację rozliczeniową ZUS DRA z wykazaniem preferencyjnych składek ZUS. Deklaracje można wygenerować w zakładce START » ZUS » DEKLARACJE ROZLICZENIOWE » DODAJ DEKLARACJĘ i wybrać pierwszy miesiąc opłacania preferencyjnych składek ZUS.
W deklaracji będą naliczone składki społeczne oraz składka zdrowotna, a także widniał kod tytułu ubezpieczenia 05 70/05 72.
Comiesięczna wysyłka deklaracji rozliczeniowych jest obowiązkowa dla wszystkich przedsiębiorców, bez względu na to czy zatrudniają pracowników czy nie. Informację na temat wysyłki DRA z systemu do ZUS znaleźć można w opracowaniu: E-ZUS, czyli wysyłka deklaracji ZUS bezpośrednio z wFirma.pl.
